Een jaar geleden reageerden alle gevestigde politici geschokt toen de topmanager van de Brusselse openbare vervoersmaatschappij Kris Lauwers in een interview met De Morgen voorstelde om de klanten meer “uit te melken” door de prijzen te verhogen, in het bijzonder die van de abonnees die korte afstanden even goed te voet of met de fiets kunnen afleggen. Dacht hij toen al aan de gepensioneerden die soms enkele haltes meerijden om naar de markt te gaan?
Artikel door Boris Malarme uit de juni-editie van ‘De Linkse Socialist’
Gepensioneerden uitmelken?
Terwijl dezelfde politici recent nog in koor zwoeren dat de begrotingsmaatregelen van de regionale regeringen ‘pijnloos’ zouden zijn, schaffen ze nu het gratis openbaar vervoer voor 65-plussers af. Deze maatregel is al doorgevoerd in Wallonië (TEC) en nu ook in Brussel (MIVB). De discussie staat ook voor De Lijn op de agenda.
Bij de MIVB zullen duizenden gepensioneerden voortaan 60 euro moeten betalen voor een jaarabonnement. Bij de TEC gaat het om 36 euro. Dat is misschien geen groot bedrag, maar het komt wel hard aan bij ouderen wiens pensioenen tot de laagste van Europa behoren. Op dit ogenblik ligt het inkomen van 20,3% van de gepensioneerden onder de armoedegrens.
Van de 320.000 Waalse 65-plussers die van het gratis openbaar vervoer gebruik konden maken, zouden volgens de verwachtingen ongeveer 110.000 mensen een abonnement van 36 euro nemen wat 3,9 miljoen euro zou opbrengen. Zowat 60.000 mensen zouden van een verhoogde tegemoetkoming kunnen genieten. De helft zou geen nieuwe abonnement nemen. Het asociale offensief zal het isolement van ouderen versterken. Het beperkt hun mobiliteit nog verder en bijgevolg ook hun fysieke activiteiten, wat nochtans goed is voor de gezondheid en het welzijn.
Solidair met jongeren?
De Ecolo-minister van mobiliteit Philippe Henry kwam met een originele naam voor het nieuwe betalende TEC-abonnement voor 65-plussers: “solidariteitsbijdrage”. Het argument is hetzelfde als in Brussel: omdat de Franstalige gemeenschap de goedkope schoolabonnementen niet langer financiert, moet het gewest bij de ouderen besparen.
Het is uiteraard de schuld van een ander machtsniveau, ook al zijn het dezelfde partijen (PS, cdH en Ecolo) die in alle meerderheden zitten. Alle gevestigde partijen verdedigen een besparingsbeleid dat de zwaksten eerst treft. Ze weigeren immers om de echte verantwoordelijken voor de crisis te laten betalen.
Voor gratis en degelijk openbaar vervoer
In 2009 kondigde de Brusselse gewestregering nog aan dat het gratis openbaar vervoer wou doorvoeren en dat mobiliteit een prioriteit was om iets te doen aan de files en de vervuiling.
Sindsdien werd een andere richting uitgegaan. Er werd bespaard waarbij de gebruikers meer moeten betalen met aanhoudende prijsstijgingen. De prijzen stegen twee keer zo snel als de gemiddelde inflatie! Ook het personeel lag onder vuur: de arbeidsomstandigheden en de veiligheid op de werkvloer kregen het hard te verduren. In Wallonië maakten dezelfde partijen dezelfde verkiezingsbeloften die evenmin werden gehouden.
Het ergste is dat de stelselmatige onderfinanciering leidt tot problemen die op termijn als excuus worden gebruikt om een privatisering op te dringen als ‘oplossing’ voor het slecht functioneren en de tekorten.
Er wordt ons gezegd dat gratis niet meer kan. Het gaat evenwel om een politieke keuze en het is duidelijk dat we niet op de gevestigde politici kunnen rekenen. We moeten opkomen voor degelijk en gratis openbaar vervoer. Daartoe is er nood aan een radicaal plan van publieke investeren in openbaar vervoer, maar ook in scholen, rusthuizen, kinderopvang, sociale huisvesting,…