Beschaamd zijn de vakbond-bashers tegenwoordig absoluut niet. Uit een vraag van politicus Guido De Padt aan minister van overheidsbedrijven Labille, bleek dat er vorig jaar bij de NMBS gemiddeld 2 stakingen per maand plaats vonden. Het zou veelal gaan om ‘wilde’ – en waarschijnlijk korte – werkonderbrekingen. De heer De Padt legt hierover een televisie-interview af vlak voor het station Geraardsbergen. Over het feit dat het station bijna een maand lang onbereikbaar was door een brand in de plaatselijke seinpost geen woord.
Brand in een seinpost, het komt, net als spontane acties – zou er een verband zijn, steeds vaker voor. Na Herentals, Puurs en Etterbeek, was nu Geraardsbergen aan de beurt. Dit is geen toeval, een gebrek aan onderhoud is hier de oorzaak van. Net als in Etterbeek, veroorzaakte een hoogspanningskabel een kortsluiting die in een brand uitmondde. Het gevolg: reizigers moesten wekenlang bussen nemen of in het beste geval een aangepaste dienstregeling volgen om later op hun bestemming aan te komen. Dit zijn de dagelijkse frustraties die het gevolg zijn van een tekort aan investeringen.
Ook het personeel ondervindt dagelijks de frustratie van een bedrijf dat vierkant draait. Het is niet onlogisch dat, wanneer er steeds minder personeel is dat steeds harder moet werken, die frustratie zich vertaalt in syndicale acties.
Waarom staken treinbegeleiders als een collega klappen krijgt? Is dat domweg tegen de criminaliteit in de samenleving? Of omdat de NMBS verzuimt extra personeel in te zetten op probleemlijnen? Of omdat er na jaren aandringen nog steeds geen veilige en duidelijke vertrekprocedure is?
De Padt geeft aan dat de afspraken omtrent ‘spontane stakingen’ niet worden nageleefd. Dit akkoord van 2008 werd door de leiding van ACOD Spoor en ACV Transcom nooit aan de basis voorgelegd. Je kan je trouwens de vraag stellen of zulke afspraken wel zin hebben, stakingsrecht is individueel. Chris Reniers, algemeen secretaris van de ACOD, wees hier terecht op in een reactie op de aanval van David Geerts en Karen Temmerman – beiden SP.a – op het stakingsrecht. Bovendien komt de directie zelf afspraken van het Sociaal Akkoord 2008-2010 niet na. De beloofde premieverhoging bleef uit en werd pas later, deels met terugwerkende kracht, uitbetaald. Voor een periode van anderhalf jaar – goed voor €30 miljoen – bleef de betaling helemaal uit. Ook de statutaire tewerkstelling werd vastgelegd. Ook hier worden we geconfronteerd met een werkgever die gemaakte afspraken aan haar laars lapt. Zo verdwijnen er bij de NMBS-Groep maandelijks gemiddeld 100 jobs, 1200 op jaarbasis. Dit leidt tot een schrijnend personeelstekort waarvan de actie in januari 2012 op blok 12 in Berchem een uitdrukking was. Ook de aangekondigde actie op 21 maart 2013, een werkonderbreking van een uur, is omwille van het personeelstekort bij Infrastructuur. Bij Infrabel blijven zo’n 500 posten leeg. Zolang dit soort problemen blijft etteren, kan men blijven zeuren over het aantal stakingsdagen, maar daarmee lost men niets op.
Het alternatief is nochtans al meermaals aangereikt: een eengemaakte NMBS in een niet-geliberaliseerde markt betekent een vermindering van de kosten en een verhoging van de efficiëntie (indien dit uiteraard met de nodige ambitie wordt aangepakt). Het aan elkaar factureren door de verschillende diensten is ronduit verkwistend. In de zeven jaar na de eerste splitsing in 2005 werd €837 miljoen verkwist aan externe consultancy. Hier moet een einde aan komen. Het vrijgekomen geld kan gebruikt worden voor de aanwerving van statutair personeel. Dat hierbij vooral management-jobs sneuvelen, is mooi meegenomen. Een efficiëntere inzet van locomotieven en personeel op zowel Reizigers als Goederen dienen zou een verademing zijn voor de noodlijdende goederenafdeling van de NMBS. Wie weet, kan men met afdoende onderhoud zelfs branden in seinposten vermijden.
Maar dit is niet waar politici als De Padt voor staan. Het is pure vakbond-bashing. Het is dan ook nodig dat de leiding van elke vakbond hierop reageert, en resoluut het alternatief naar voren schuift. Een vakbond die dit al jaren doet, is de Britse RMT-Union. De ex-voorzitter Alex Gordon, komt op 14 april uitleggen hoe zijn vakbond telkens weer op diezelfde nagel hamert en hoe dat succes kent. In een poll op de website van The Guardian sprak 93% zich uit voor de hernationalisatie van de West Coast Mainline (de drie voornaamste lange-afstand-lijnen in het Verenigd Koninkrijk). Klik hier om deel te nemen aan deze bijzonder interessante meeting.