Achterban ACOD spoor verwerpt tweeledige structuur NMBS

Actieplan voor een geïntegreerd spoorbedrijf aangekondigd voor aanstaande dinsdag

We voelen ons gepakt! Dit is een provocatie! We zijn woest! We gaan van drie schepen met drie kapiteins naar twee met twee kapiteins en een sleepbootje, die elk een andere richting willen uitvaren. Wij willen één geïntegreerd bedrijf, met één kapitein die één richting uitvaart! Staking vanaf morgen! Staking tot de finish! Een actieplan nu! Dat is een greep uit de talloze boze en strijdbare reacties die we optekenden op een meeting donderdag van delegees en militanten van ACOD Spoor.

Met 300 waren ze, 170 Nederlandstaligen en 130 Franstaligen, die een volle dag samen kwamen te Brussel. De inzet was niet gering. Die ochtend nog konden we op de radio vernemen dat de vakbonden akkoord waren gegaan met het regeringsvoorstel voor een nieuwe tweeledige structuur voor de NMBS. Blijkbaar is dat een kwakkel afkomstig van een overhaaste persmededeling van minister Magnette. Op de meeting was er geen sprake van dat de vakbondsleiders het akkoord verdedigden. Ze benadrukten integendeel dat ze nergens hun akkoord hadden gegeven.

Magnette en co trachtten het slim te spelen. Ze hadden wellicht gehoopt dat ze door de “socialistische vrienden” Lallemand en Haeck te benoemen als nieuwe CEO’s de socialistische vakbond konden paaien, dat ze door de naam van Michel Bovy te laten vallen als algemeen directeur voor de nieuw te creëren HR Rail, ACV Transcom zouden meekrijgen en door de VSOA een zitje te geven in de beheerraad ervan ook de liberalen gerust zouden stellen. Wellicht werkt dat soort koehandels op het niveau van onze politici, maar de werknemers van de NMBS die de nieuwe structuur zullen moeten ondergaan, laten zich daarmee geen neus zetten. Voor hen is de nieuwe structuur van de NMBS een drama voor het personeel, voor de reizigers en voor het bedrijf.

Steeds meer specialisten erkennen dat het opsplitsen van de spooractiviteiten nefast is. In Nederland discussieert men erover de splitsing ongedaan te maken. Niet alleen de vakbonden stellen dat, maar ook de specialisten op de locomotievenbeurs Trans 2012 in Berlijn waren het er roerend over eens. De spoormannen zijn terecht verontrust over de dienstverlening, het personeelsstatuut en de arbeidscondities, als dit plan doorgevoerd wordt.

De woede vanop de tribune werd bevestigd in tientallen tussenkomsten vanuit de zaal en meteen gekoppeld aan allerlei actievoorstellen. Sommigen pleiten ervoor al onmiddellijk de TGV te gaan blokkeren aan Brussel Zuid. Tot driemaal toe hoorden we oproepen voor staking “tot de finish”. “Deze keer niet opnieuw 24 uur”, luidde het, “maar tot we ons geïntegreerd bedrijf hebben afgedwongen”. Anderen wezen erop dat misschien niet alle NMBS werknemers de volle draagwijdte van een dergelijke splitsing zouden begrijpen. Wat gebeurt er met de ziekteverzekering, met de pensioenkas, met de werkindeling etc. Als we dat allemaal verduidelijken in de komende dagen, zal de steun voor actie nog toenemen.

Er waren er die voorstelden om alvast te beginnen met lokale acties, telkens ergens in Wallonië en in Vlaanderen. De nood van eenheid over de taalgrens en met de collega’s van vooral het ACV werd meermaals benadrukt en nooit tegengesproken. Er werd gepleit voor beurtstakingen, voor het bezetten van de seinhuizen, voor het selectief blokkeren van de internationale treinen etc. Uit de reacties van de militanten bleek een begrijpelijke unanieme afkeuring van de eengemaakte structuur en een enorme actiebereidheid. Als er al een meningsverschil was, dan was het tussen diegenen die er onmiddellijk wilden invliegen en diegenen die wat meer tijd willen nemen om hun collega’s zeker mee te krijgen.

De linkse socialisten voelden er wel iets voor om met de 300 de dag te eindigen met een symbolische actie, protest aan het kabinet Magnette of het tijdelijk hinderen van een TGV bijvoorbeeld. Dat zou de verwarring van die ochtend in de pers en bijgevolg in de publieke opinie over een akkoord meteen opgeruimd hebben. Een operatie waarheid met een weekje werkonderbrekingen van pakweg één uur, afhankelijk van de praktische organisatie, om de collega’s in te lichten en te raadplegen, lijkt ons geen overbodige luxe. Maar dan wel op voorwaarde dat het effectief gebeurt en niet dat uitstel van verdere actie meteen ook afstel betekent.

Een pamflet van het personeel aan de reizigers en syndicale infostands in de stations, zouden ervoor zorgen dat niet alleen stakingbrekende maar ook stakingsgezinde reizigers zich kunnen organiseren. Een massameeting op het einde van die week, waar we formeel een startdatum voor een staking van onbeperkte duur vastleggen en ter stemming voorleggen, zou mee het moment opbouwen. In aanloop naar die datum zouden sommige gewesten of beroepscategorieën de voorgestelde prikacties kunnen ondernemen. Met een dergelijk actieplan kunnen we de regering dwingen op haar stappen terug te komen. Het zou generaties spoormannen en treinreizigers behoeden voor sociale drama’s, urenlange files en de onvermijdelijke ongevallen die gepaard gaan met oververmoeid personeel op een overbelast spoornet met aftands materieel. De vakbondsleiding heeft alvast aangekondigd dat ze maandag de collega’s van ACV Transcom ontmoet en na het uitvoerend bestuur van dinsdag een actieplan zal aankondigen. Aan strijdbaarheid en ideeën voor actie was er donderdag geen gebrek, benieuwd of het actieplan dat men daaruit distilleert evenredig is met de inzet van onze uitdaging.

Eric Byl