Op 24 mei wordt betoogd aan het Europese Parlement. Het personeel dat niet rechtstreeks instaat voor het reizigersverkeer die dag staakt. Aanleiding is de herziening van het eerste spoorwegpakket.
Liberaal Europa wil verder gaan op het desastreuze beleid voor personeel en reizigers. Zo wil de EU een volledige scheiding van exploitatie en infrastructuur om een “transparant en eerlijk” concurrentiebeleid te kunnen voeren. Tegen 2012 wil de EU het binnenlandse reizigersvervoer liberaliseren. Dat is een stap in de richting van de privatisering van het spoorverkeer door private bedrijven toe te laten op het net.
Dit ondermijnt de vaste statuten en de werkomstandigheden voor het personeel, maar ook de kwaliteit en overzichtelijkheid van de dienstverlening voor de reizigers. Zoals we eerder al zagen met de liberalisering van de telefonie of de energie, zorgt dit niet voor goedkopere prijzen maar moeten we steeds meer betalen voor steeds minder diensten. De EU wil ook de stations, werkplaatsen, goederenbundels,… in aparte organisatiestructuren onderbrengen om ook op dat vlak concurrentie toe te laten.
De EU wil het stakingsrecht aan banden leggen. Protest tegen de erbarmelijke dienstverlening en arbeidsvoorwaarden wordt beperkt door een “verzekerde minimumdienst”. Als we de overvolle treinen tijdens de spitsuren bekijken, stellen we vast dat de gewone dienstverlening vandaag al bijzonder minimaal is.
Liberaliseren betekent dat prioriteit wordt gegeven aan winst, niet aan comfort en stiptheid voor de reizigers, veiligheid of degelijke arbeidsvoorwaarden. Als de directies nu stellen dat het personeel met stakingsacties het bedrijf kapot maakt, dan wordt de eigen verantwoordelijkheid bewust ontlopen. Het personeel wil degelijke kwaliteit leveren aan menselijke arbeidsvoorwaarden. Het is de directie die al jarenlang de NMBS kaal plukt om vervolgens de dienstverlening en de statuten af te bouwen.
NMBS Logistics moet nu nog eens 51 miljoen euro besparen. Meteen wordt de belofte om 531 statutairen te behouden bij het goederenvervoer overboord gegooid. Goederenstations zoals dat in Ronet (Namen) verdwijnen en het onderhoud zou deels naar het buitenland gaan. Ook de NMBS zelf zou op een schuldenberg van 1 miljard euro zitten tegen eind 2011 en de hele groep had eind 2010 een schuldenlast van 3 miljard euro.
In de plaats van te investeren in externe consultants (in 2010 goed voor 220 miljoen euro), toplonen voor de directie of prestigeprojecten, moet worden geïnvesteerd in degelijke dienstverlening. Dat betekent kwaliteitsvolle treinen die niet om de haverklap in panne vallen. Stipte treinen met personeel dat wordt gemotiveerd door middel van degelijke arbeidsvoorwaarden en bijhorende verloning. Dit houdt ook een investering in veiligheid in.
In verschillende Europese landen zijn er gelijkaardige problemen. De nationale vakbonden en de Europese overkoepeling ETF moeten een campagne beginnen om de reizigers te informeren en het personeel te mobiliseren tegen de liberale richtlijnen uit Europa. Door samen gecoördineerde acties te voeren en solidariteit tussen personeel en reizigers te organiseren, kunnen we de verdeel-en-heerspolitiek van de traditionele politici doorprikken.
Een goed transportbeleid kan er enkel komen indien de sector genationaliseerd is, onder democratische controle van het personeel en gebruikers, en met voldoende investeringsmiddelen kan werken aan dienstverlening, veiligheid, comfort en correcte arbeidsvoorwaarden.