Met de recente ontwikkelingen in de strijd tegen de herstructurering van BCargo kreeg de actie de vorm van een betoging. Er kwam bovendien een stakingsaanzegging van ACV Transcom en vervolgens van ACOD Spoor voor het personeel in de goederentak. Daarnaast maakten werknemers uit de andere delen van de NMBS Groep zich zo veel mogelijk vrij zonder het reizigersverkeer te hinderen.
Staking BCargo
De staking zelf was een succes in die zin dat slechts een kleine minderheid van de goederentreinen van BCargo reed. In Antwerpen zou hooguit 10% hebben gereden, in Limburg was er nauwelijks activiteit en in de namiddag lag ook Zeebrugge plat. Het was voornamelijk personeel van de nachtploegen dat staakte. Ook een deel van het personeel van de ateliers (die niet onder BCargo ressorteren) ging niet aan de slag. Volgens de NMBS zou 62% gewerkt hebben, iets wat mijns inziens meer zegt over de mobilisatie dan over de actiebereidheid.
De betoging …
In Brussel betoogden donderdag ondanks het barre weer een 1000-tal spoormannen en –vrouwen. Gezien de korte mobilisatietijd en het feit dat de stakingsaanzegging slechts gold voor een deel van het personeel is dit geen slechte opkomst. Maar het kon beter. We moeten zorgen dat alle militanten mee zijn, doordrongen van het belang van deze aanvallen en onze argumentatie ertegen. Dan kunnen we als één man de rest van het personeel informeren en mobiliseren. Dat dit kan werd aangetoond door twee militanten van ACOD Spoor van de tractiewerkplaats in Antwerpen Noord, zij konden hun volledige shift overtuigen te staken en mee te komen naar Brussel. Een andere opgemerkte strijdbare delegatie was die van CGSP Bruxelles. Zij droegen o.a. BCargo symbolisch ten grave, trommelden op vaten en scandeeren slogans.
… als start van een nationaal actieplan
Deze actie moet op Belgisch niveau gezien worden als een eerste in een actieplan dat op 23 december 2009 zal uitgewerkt worden door het Nationaal Uitvoerend Bureau van het ACOD Spoor. “Stakingen vanaf Nieuwjaar zijn zeker” vertelde Jos Digneffe, voorzitter van het Vlaamse ACOD Spoor, aan de VRT. Hopelijk wordt dit actieplan nog voorgelegd aan de militanten zodat het gedragen wordt door de basis. We hebben nood aan een actieplan dat pijn doet, maar dat we tevens kunnen uitzingen. Daarvoor is de betrokkenheid van het personeel noodzakelijk. Informatievergaderingen met werkonderbreking en intens werk van de militanten op de vloer zijn in deze cruciaal.
Hoogstwaarschijnlijk zal ook ACV Transcom, dat al op 11 december 2009 de laatste voorstellen van de directie verwierp, betrokken worden in dit actieplan.
In heel Europa probeert de burgerij haar neoliberale agenda door te drukken
Heel het Europese spoor wordt getroffen door de liberaliseringgolf. Dit was te zien aan het internationale karakter van de betoging. Er waren bijvoorbeeld groepen uit Frankrijk, Luxemburg, Portugal, Slovenië, Hongarije, Duitsland, Tsjechië, …
Voor de liefhebbers van exotische namen, ik merkte volgende delegaties op: Sindicato Nacional dos Trabalhadores dos Sector Ferroviário – Portugal, Vasúti Dolgozók Szabad Szakszervezete (Hongarije), Sindikat Strojevodij Slovenije, Alternativa Slovenska Zveva Sindikatov, FNCTTFEL Landesverband (Luxemburg), Confédération Générale du Travail, Confédération Française Démocratique du Travail,…
Ik had een aantal korte gesprekken met buitenlandse syndicalisten. Het viel me op dat de regeringen in de verschillende landen niet overal even ver gevorderd zijn met de liberalisering en zelfs privatisering van het spoor.
In Hongarije boekte het patronaat bijvoorbeeld al een aantal overwinningen. De internationale verbinding met Oostenrijk wordt nu uitgebaat door de private onderneming Gysev Raaberbahn. Er waren trouwens ook vakbondsmilitanten van dit bedrijf op de betoging. Daarnaast werd de goederenpoot van het Hongaarse spoor verkocht aan een Oostenrijkse firma. Al in 2012 dreigt de privatisering van Magyar Államvasutak, de publieke reizigersmaatschappij.
In Slovenië wil men dan weer infrastructuur en exploitatie opsplitsen. Maar niet zoals bijvoorbeeld in België met een Holding die de eenheid van het bedrijf en het personeelsstatuut garandeert.
Europese stakingsaanzegging voor het voorjaar van 2010
De betoging eindigde aan het gebouw waar de Europese Raad van de Ministers van Transport vergaderde. Een kleine delegatie werd ontvangen en diende gelijk een Europese stakingsaanzegging in voor het eerste kwartaal van 2010. De bedoeling is tot een gemeenschappelijke stakingsdag te komen in heel Europa. Dit zou bij mijn weten een primeur zijn en een belangrijke stap vooruit in de eenmaking en verbreding van de strijd.
Toespraken
De actie werd afgesloten met een aantal speeches. Er werd o.a. gewezen op een daling van de tewerkstelling tussen 1990 en 2006 van 770.000 jobs in het Europa van de 15. In 2009 dreigt nogmaals een verlies van 12.500 banen in 11 lidstaten door liberalisering, filialisering en privatisering. En in de komende jaren zouden nog eens 48.000 jobs verdwijnen in 13 lidstaten. Het Europa van de vrije markt werd afgewezen. Het huidige beleid betekent de afbraak van het statuut, van de spoorwegen als openbare dienst. Het verspreid vervoer zal teloorgaan en op onze wegen terecht komen. Er werd dan ook geëist dat de EU het verspreid vervoer ondersteunt en dus subsidieert. Marc Van Laethem (ACV) benadrukte dat de betoging slechts geldt als verwittiging voor de Europese stakingsdag in de lente van 2010.
Verbreding naar alle openbare diensten
Ook in België zullen we de strijd moeten verbreden. Momenteel liggen alle openbare diensten onder vuur. Overal willen de (deel)regeringen besparingen opleggen. Wel is het nog niet overal duidelijk waar en hoe men wil besparen. Bijvoorbeeld bij De Lijn en de VRT. Dit maakt dat het personeel nog niet overal reageerde. Maar zodra men overgaat tot de uitvoering zal hier wel verandering in komen.
Gebrek aan politiek verlengstuk voor onze syndicale strijd
Het is duidelijk dat we geen illusie moeten hebben in de traditionele partijen. Geen van hen steunt ons. De federale regering heeft de oprichting van een privaat filiaal goedgekeurd en zal het dossier indienen bij de Europese Commissie. Voor en op de betoging waren enkel PVDA en LSP aanwezig.
Hieronder het eisenpakket van de betogers:
Genoeg is genoeg!
ETF en haar aangesloten vakbonden willen…
Van de Europese Unie en haar instellingen
- Stoppen met de liberalisering en de fragmentering van de spoorwegsector; geen voorstellen meer tot liberalisering van het binnenlandse reizigersverkeer
- Het behoud geïntegreerde reizigersgoederen concepten voor de ontwikkeling van de spoorwegen
- Behoud van het verspreid vervoer binnen de spoorwegsector
- Het waarborgen van de rol van de spoorwegen als middel van territoriale ontwikkeling voor sociale en economische cohesie van de openbare dienst in de spoorwegsector
Ontwikkelen van op het Europese niveau - Het toepassen van de Europese regelgeving betreffende de overname van de historische schulden van de spoorwegondernemingen en voor de financiering van de opdrachten van openbare dienst met dezelfde inzet als deze ontplooit voor de liberalisering
- Een sociale wetgeving voor de spoorwegsector
- Het verbeteren van de sociale wetgeving en de veiligheid in de spoorwegsector door de certificering van het boordpersoneel, de controle over en het toepassen van de wetgeving betreffende de arbeidstijden en de rusttijden van het mobiele personeel
Van de nationale overheden in Europa
- Voor publieke spoorwegondernemingen
- Het leveren van kwaliteitsvolle openbare diensten aan voordelige prijzen voor iedereen
- Investeren in onderhoud en ontwikkeling van de spoorweginfrastructuur voor zowel het reizigersverkeer en het goederenverkeer
- Behoud van het verspreid vervoer binnen de spoorwegsector
- Het waarborgen van de rol van de spoorwegen als middel van territoriale ontwikkeling voor sociale en economische cohesie op het nationale niveau en in samenwerking met de lidstaten
- Het overnemen van de historische schulden om reële kansen te geven aan de spoorwegondernemingen
- Een evenwichtige tarifering van de infrastructuur voor alle transportmodi
- De voor handen zijnde instrumenten gebruiken om de collectieve arbeidsovereenkomsten toe te passen voor de ganse spoorwegsector
- Het versterken van de sociale wetgeving
- Niet de beste leerling van de klas willen zijn in Europa; het behoud van de geïntegreerde spoorwegonderneming
Van de werkgevers van de spoorwegondernemingen
- Het opzetten en opwaarderen van een hoog sociaal niveau en verloningspolitiek voor de gehele spoorwegsector
- Een goede balans werk – privé en stoppen met de vraag naar meer flexibiliteit
- Investeren in opleiding en kwalificaties van de werknemers
- Het toepassen van de akkoorden bereikt door de Europese sociale partners