Op 8 en 9 mei werd bij De Lijn gestaakt. De directie wil de flexibiliteit van het personeel opdrijven om met evenveel personeel meer lijnen te bedienen. Wij zijn voor een uitbreiding van het aanbod en de dienstverlening, maar daar is voldoende en gemotiveerd personeel voor nodig. De staking van het ACOD op 8 en 9 mei was daarop gericht. We vroegen de mening van een tramchauffeur uit Antwerpen.
Merk je dat het ongenoegen onder het personeel de laatste jaren is toegenomen?
Het touw wordt alsmaar strakker en strakker. We zagen ook dat de 48 uren staking uitgeroepen door het ACOD goed opgevolgd werd, hoewel de andere vakbonden het hebben proberen te verkopen als een extra dag congé. De mensen zijn wel degelijk thuisgebleven vanwege de moeilijke situaties die we elke dag meemaken. Het ongenoegen is zeker toegenomen. Het ACOD en haar militanten hebben één ding bewezen: als je mobiliseert, kan je het ongenoegen van de mensen op de werkvloer kanaliseren.
Waarover gaat het ongenoegen?
In de CAO wordt voorgesteld om flexibeler te werken zonder bijkomende vergoeding. Zo blijft de zaterdagvergoeding erg beperkt. Het ongenoegen onder het personeel gaat echter over veel meer dan enkel de CAO. En het is niet beperkt tot de leden van ACOD, het wordt gedeeld door alle personeelsleden. Het editoriaal van Gazet van Antwerpen daarover was totaal misplaatst [die krant schreef dat de chauffeurs van de andere vakbonden gewoon achter hun stuur kropen].
Er zijn nog andere thema’s zoals het dragen van een das waartegen actie werd gevoerd, maar waarbij het ACOD er ook alleen voor stond. Dat was maar één klein thema, maar er zijn ook grotere thema’s zoals de moeilijke diensten. Zo heb ik vandaag een gesplitste dienst: van zes uur ’s morgens tot zeven ’s avonds met een pauze overdag. Maar dan moet je in die pauze wel heen en weer en wat doe je met een pauze als het maar een paar uurtjes is?
Ging het ook over het geweld op de bussen en trams?
Zeker. Dat is een constante dat leeft bij het personeel. Ik denk dat geweld alleen maar zal toenemen, want de crisis slaat toe bij brede lagen van de bevolking. We zien dat ook op de trams: mensen zijn niet rustig. Dan zijn er de jongeren die constant in de werkloosheid vallen. Ze hebben vaak een gratis buzzy pass, maar geen geld. Of ze rijden zwart. Ze komen dan wat rondrijden in de trams en op de duur begin je je natuurlijk te vervelen.
Discussies in de trams en bussen die ontaarden, gaan vaak over vervoersbewijzen: tickets zijn te duur, men denkt dat je er heel Vlaanderen, buiten de Metropool, mee kan doorrijden. Moesten er extra middelen komen voor gratis openbaar vervoer, een groot deel van de veiligheidsproblematiek zou meteen opgelost zijn!
Het beleid van Kathleen van Brempt. Vlaams minister van transport, ligt ook onder vuur vanwege Open VLD en LDD. Wat moeten wij er van vinden?
Open VLD met Annick de Ridder voorop en LDD willen het budget voor De Lijn kortwieken. Er is geld bijgekomen onder Van Brempt, dat moet je haar nageven, maar niet voldoende voor nieuw materiaal, nieuwe tramlijnen en loodsen. Bovendien gaan de nieuwe projecten van stapel via PPS [publiek-private samenwerking, waar de overheid het geld op tafel legt en de privé met de gouden eieren gaat lopen, zoals met het gerechtsgebouw in Veurne of het nieuw Antwerps justitiepaleis].
Het personeel heeft geen euro gekregen van dat extra geld. Het ging allemaal naar de reizigers, wat op zich goed is: men heeft nieuwe bussen en lijnen laten rijden, maar het personeel blijft op haar honger zitten. Er zijn nog veel problemen: defecten, verouderde trams,… Er zijn te weinig trams in Antwerpen om de drukte op te vangen. Het opdrijven van de flexibiliteit en de werkdruk bij het personeel is bovendien niet in het belang van de reizigers.
Critici zeggen dat er te veel geld gaat naar de Lijn, maar dat de effecten qua fileleed amper merkbaar zijn, integendeel. Wat denk jij daarvan?
De Lijn vervoerde vorig jaar 500 miljoen reizigers. Als die allemaal de auto nemen, zullen de files een pak langer zijn. Er zijn al stappen gezet, maar er is nog veel werk aan de winkel. Busstroken zoals op de E34 moeten uitgebreid worden, bijvoorbeeld langs de A12. Dan zitten de bussen zelf niet in de file en rijden ze sneller. De oplossing is eigenlijk heel simpel: maak het gratis en met meer dienstverlening. Als ik vandaag naar Brussel wil met het openbaar vervoer en geen enkele korting heb, dan is de auto sneller en voordeliger.
Werd de staking in Antwerpen goed opgevolgd?
Zeer goed. In heel Vlaanderen heeft meer dan de helft van het personeel gestaakt. In Antwerpen tussen de helft à twee derde, de cijfers lopen uiteen. Degene die komen werken, zijn een aantal mensen die hun centen nodig hebben, maar er waren ook de militanten van de andere vakbonden die zijn komen werken om ons te pesten. Die hebben zelfs overuren gedaan. Het was de eerste keer in dertig jaar dat er een 48 uren staking is georganiseerd bij De Lijn.
Als we de andere vakbonden mogen geloven, stond het ACOD er alleen voor. Was het dan een slag in het water?
Zeker niet. De cijfers bewijzen dat. De andere vakbondsleidingen hebben een gemakkelijk akkoord proberen te sluiten, zonder het ACOD, dus met een minderheid van het personeel.
Wat zijn de verdere plannen?
De basis van de vakbond terug samenroepen, zodat de druk op de ketel blijft. Met het ACOD zitten we met de vraag: de CAO is ondertekend, dus wat doe je ermee? Het is moeilijk om ze nog terug van tafel te krijgen. Er is nood aan verdere acties: onaangekondigde acties, harde acties. De steun is er onder het personeel. De leiding moet komen met een actieplan om vooruit te gaan. Onlangs was er een algemene ondernemingsraad: onze vertegenwoordigers zijn opgestapt. Het ongenoegen is dus niet gaan liggen.
Dat zullen de gebruikers maar matig appreciëren…
Spijtig, maar de directie wilt niet eens onderhandelen met ons. We hebben geen andere uitweg. Bovendien heeft de reiziger er alle belang bij. Als wij een goede CAO hebben, met genoeg rij- en rusttijden, kunnen wij op normale manier komen werken. Daar heeft de gebruiker alleen maar baat bij: we zullen stipter zijn, minder gestresseerd en meer attenter. voor de klanten. Maar het klopt dat het informeren en betrekken van de reizigers een onderdeel moet zijn van ons actieplan. Zoniet zal altijd geprobeerd worden om de belangen van de reizigers op een kunstmatige manier tegenover deze van het personeel te plaatsen.